Ürün Tasarımı

Endüstriyel yöntemlerle üretilebilen her türlü ürün mesleğimizin oluşturma alanı içindedir. Gömlek düğmesinden uzay mekiğine kadar aklınıza gelebilecek her türlü ürün.. Peki bir tasarımcı bu kadar büyük bir yelpaze içinde yer alan ürünleri tasarlayabilirmi.?  Evet. Tasarlayabilir. 

Bu aşamada önemli bir konuyu aktarmak isterim. Mesleğimizde uzmanlaşma yoktur. Aslında sanat eğitimi tabanlı hiç bir meslekte uzmanlaşma olmaz. Bazı alanlara eğiliminiz ve uzun süreli ilginiz nedeniyle de artan yetkinliğiiniz olabilir. Zaten uzmanlaşma da genelde yanlış bilinir. Biraz karikatürize edersek örn.: 20 yıl boyunca çekiçle çivi çakmaktan başka iş yapmazsınız ve bu konuda uzman olursunuz. Sonra bir tasarımda çekiçle çivi çakılması gerekliliği doğar ve sizi uzman olarak çağırırlar. Çünkü sizin uzmanlığınız tasarımcıya hem zaman kazandırır, hem kaliteli sonuç elde ettirir, hem de çividen tasarruf edilmesini sağlar. İşte tasarım ortamında uzmanın yeri budur. Daha fazlası değil.  "Ben otomobil konusunda veya beyaz eşya alanında uzman bir tasarımcıyım" gibi başlayan sohbetlerden kaçınınız. Sadece komik durumlar yaratırsınız.. )  

Peki tasarımcılar süpermen mi ya da üstün zekalı insanlar mıdır..? Şey.. şimdi ayıp olmasın diye ve tevazu adına hayır demeyi çok isterdim ama tam olarak diyemiyorum. Şöyle diyebiliriz. ( Bence ) Yetenekli olmak zorunluluğu var. Bu yetenek çok çalışma ile işlenerek, çok okuma, bilgi ve araştırma ile güçlenerek, görme anlama ve anlatma niteliklerinin geliştirilmesiyle de yetkinleştirilerek bir noktaya getirilince tasarımcı olunuyor. Mütevazi olmak şart değil. İşini doğru yaptıktan sonra olsa da olur olmasa da. ( farketmişsinizdir hiç 3B yazılımlardan bahsetmedim ))

Önemli bir yol ayrımı gibi görülen ve okullar arasında zaman zaman küçük tartışmalara bile yol açan " çizgi önemli mi, değil mi ? " isimli kavşakta biraz duralım..

İnsanoğlunun eline çizince iz bırakabilen bir şeyler alıp duvara ya da ağaca bir şeyler kazımaya başladığı dönemlerden bu güne dek geçen süreyi unursamamazlık edemeyiz. Zaten etmemeliyiz. Çünkü yeni nesil iletişim araçlarının, el göz, kalem, kağıt ilişkisinin yerini alabilecek yeni bir oluşturma yapısı geliştirmediğini biliyoruz. Var olanlar da bahsettiğimiz ilişkinin farklı malzemelerle taklidi. Diyelimki geliştirmiş olsunlar o zaman da evrimleşip uzmanlaşmasını beklemek zorundayız ki bu uzun bir süre olabilir.

Yani çizgi yeteneği şart. Ama her çizer de tasarımcı olurmu?. Tabiki hayır.  Yanına hayatı başka bir açıdan görebilme ve bu gördüklerini başkalarına aktarabilme gücü de gerekiyor. Buna basit olarak analitik zeka diyelim

Hani şu yarısına kadar dolu ünlü bardak örneği var ya. Kimi bardak yarısına kadar boş, kimi de yarısı dolu der. Onun gelişmiş halini gözünüzün önüne getirin. Sanatçı niteliği olmayan bir bakış yarısı dolu veya boş bir bardak görecektir. Eğer içindeki sıvının özel bir yoğunluğu ve rengi farkedilmiyorsa öncelikle su olarak kabul edilme ihtimali yüksektir. Tasarımcı o bardağın boyutlarını ve suyun kendisine yetip yetmeyeceğini de görür. İçindekinin su mu yada meyve suyu mu veya içki mi olduğunu da sorgular. Kendi bardağıyla kıyaslayıp o suyu kendi bardağına aktarırsa bardağın ne kadar dolabileceğini tahmin eder. Sonra bardağın formunda biraz değişiklik yaparsa aslında suyun normal seviyede görülebileceğini fark eder ve çizer. Ardından suyu taşıyacak bardak mı yoksa içmeye yarayacak bir form mu diye düşünecektir. Ardından suyun akışkanlığını, akma yönünün form ile denetlenebilirliğini el ve çevre ürünleriyle ilişkisini düşünmek zorunda kalacaktır. ve devamı gelir fakat.!

Nitelik ve nicelik farklılıkların algılanması çok süratli olabilir ama yeniden yapılandırılması ise ancak analitik bir süreç gerektirecektir. Bu süreç bilginin aranması, seçimi, kullanılması ve sonuç çıkarılması gibi bir çok aşamayı içeren bir süreçtir. sağlıklı sonuç alabilme ihtimali düzenli çalışma ve süreklilikle çok fazla ilgilidir. Çizgi yeteneğinin varlığı bu aşamalarda hızlı düşünebilme ve görme için çok fazla yardımcı olabilecek bir silahtır. Olmaması halinde yerine konulabilecek bir şey yoktur. Çünkü onunla edinilebilecek olanlar başkasıyla edinilemez.

Demek ki başkaları da var. Nedir bu başkaları.? Örn fiziksel testler ve laboratuar deneyleri. Çeşitli ölçeklerde model ve maket yapımı, çalışan prototipler. malzeme araştırmaları vs..Peki çizgi ile bunların verecekleri elde edilebilir mi ?. Tabiki hayır.! Peki ya büyük bir yanlışlıkla çizgiye rakip gösterilmeye çalışılmakta olan bilgisayar teknolojisi ve sayısal ortamda oluşturma yöntemleri bu işin tümünü veya önemli bir kısmını üstlenebilirmi.? Tabi hayır. O sadece kendi alanında işini yapacaktır. Yani zaman ve enerji tasarrufu için elinden gelen neyse onu.

Kısacası sayısal ortam tasarımın yeni ve önemli bir uzmanıdır. Yeri de sadece yukardaki çivi çakan uzman kadardır. Tasarımcı da çiviyi çekici ve uzmanı tanıdığı kadar, sayısal ortamı, ortamın öğelerini ve uzmanlarını tanımak zorundadır. Yoksa sayısal ortam uzmanı kendini tasarımcı zannedebilir. !!

Şimdi (veya daha sonra )) yönlendirme alanındaki "eğitim" linkine tıklarsanız, bu tasarımcılar nasıl eğitiliyor gibi bir konuya geçebiliriz.